Co to jest protokół?

Bitcoin pojawił się na świecie w formie dokumentu napisanego przez osobę lub grupę o pseudonimie Satoshi Nakamoto. Dokument opublikowany w 2008 roku na forum dyskusyjnym poświęconym kryptografii przedstawiał zestaw reguł obliczeniowych, które pozwoliły na stworzenie nowego rodzaju rozproszonej bazy danych zwanej łańcuchem bloków (blockchain). Łańcuch bloków miałby działać jak rejestr, odnotowując każdą transakcję w bitcoinach, i byłby samoweryfikujący – stale sprawdzany i chroniony mocą obliczeniową całej sieci. „Górnicy”, których komputery wykonują ciężką pracę związaną z utrzymaniem łańcucha, byliby wynagradzani w bitcoinach. Wszystkie te reguły wspólnie tworzą protokół bitcoina – dosłownie, one są bitcoinem.

Oczywiście protokoły nie są wyłączną domeną kryptowalut. Mają one fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania Internetu, regulując przesyłanie danych z jednego komputera do drugiego. Poczta elektroniczna jest oparta na kilku zestawach protokołów. Litery HTTP, które widać na początku każdego adresu, to skrót oznaczający protokół przesyłania dokumentów hipertekstowych (ang. hypertext transfer protocol). 

Protokół bitcoina udowodnił, że pieniądze cyfrowe mogą być bezpiecznie wymieniane w Internecie. W ślad za nim pojawiły się tysiące nowych form cyfrowego pieniądza, każda oparta na własnych protokołach. Ponad dekadę później fundamentalne przełomy w dziedzinie kryptografii i zdecentralizowanych obliczeń wciąż otwierają nowe możliwości dla protokołów łańcucha bloków.

Dlaczego protokoły są ważne?

Protokoły pozwalają na decentralizację kryptowalut poprzez łańcuch bloków, co oznacza, że są one rozproszone w sieci komputerów bez centralnego ośrodka lub organu nadzoru. 

• Kluczowym osiągnięciem protokołu bitcoina było stworzenie cyfrowego pieniądza, który może być wymieniany lub wydawany bez obaw, że którakolwiek ze stron transakcji wcześniej wydała pieniądze. (Problem ten, zwany podwójnym wydatkowaniem, jest dobrze znany każdemu, kto kiedykolwiek kupił bilet na koncert od nieznajomego i zorientował się, że bilet został już zeskanowany).

• Od czasu pojawienia się protokołu bitcoina kolejne zestawy reguł ewoluowały, aby uwzględnić ogromny zakres funkcji. Istnieją tysiące kryptowalut, a każda z nich ma własny protokół. 

• Protokół Ethereum zaprojektowano z myślą o „inteligentnych kontraktach”, w których transakcja lub umowa jest automatycznie realizowana po spełnieniu określonych kryteriów. 

• Pojawił się obszerny nowy zestaw protokołów, które działają na łańcuchu bloków ethereum, pozwalając na szereg zdecentralizowanych produktów finansowych automatyzujących wszystko: od pożyczek i oszczędzania po ubezpieczenia.

• Ethereum nie jest jedynym protokołem „inteligentnych kontraktów” w świecie kryptowalut – pojawiły się nowsze protokoły łańcucha bloków takie jak polkadot, które konkurują w tej przestrzeni.