İçeriğe gidinSite dizinine gidin
Coinbase logosu
  1. Learn
  2. Market Updates

Around the Block Sayı 7: Yield farming'i ve DeFi'deki son gelişmeleri anlamak

Coinbase Around the Block, kripto dünyasındaki temel konulara ışık tutar. Bu sayıda Justin Mart hızla dönüşen DeFi dünyasını, "yield farming"in ortaya çıkışını ve sektördeki kayda değer diğer önemli haberleri inceliyor.

Gelişen kripto ekonomisinde yerinizi almak için bugün Coinbase'e kaydolun.

DeFi ve yield farming fenomeni

Kilitli Toplam Değer (TVL) olarak 3 milyar ABD dolarını aşan DeFi protokolleri, geçen ay tüm göstergelerde patlama yaşadı. Bu durum, Compound yönetişim token'ının ($COMP) piyasaya sürülmesi ve bunu izleyen "yield farming" tarafından tetiklendi.

DeFi'de toplam kilitli değer (USD) 3 milyarın üzerine çıkıyor

Yield farming nedir?

Çoğu kripto protokolü merkezsiz olmak üzere tasarlanmıştır. Temel düzeydeki ağlar için (Bitcoin ve Ethereum gibi) bu, İş İspatı ile gerçekleştirilir. İş İspatında herkes madenci olabilir ve ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olma karşılığında BTC veya ETH kazanabilir. Böylelikle ağın kontrolü üç aşağı beş yukarı demokratiktir (1 CPU, bir oy demektir).

Peki Ethereum üzerinde inşa edilen projeler merkezsizliği nasıl sağlar? Bunun bir yolu, yönetişimi protokolün kullanıcılarına token'lar biçiminde devretmek ve kullanıcıları fiilen paydaşlara dönüştürmektir. Bu, tam olarak Compound'un (otonom bir borç alma/borç verme protokolü) öncülük ettiği sistemdir. Compound, ağın kullanıcılarına protokolü ne kadar kullandıklarına göre dağıtılan ve Compound protokolü üzerinde yönetişim hakları sunan $COMP token'larını piyasaya sürer.

İyi fikir, değil mi? İki gözlem:

  • $COMP yönetişim token'ları değer taşır. Compound, önde gelen bir DeFi borç verme/borç alma protokolüdür ve bu ağ üzerindeki yönetişim hakları güçlüdür.

  • Protokolün kullanıcılarına belirli bir oranda $COMP dağıtılması ücretsiz bir kazançtır (yield). Bu, sadece Compound kullanma karşılığında verilen ek bir bonustur.

$COMP piyasaya sürüldüğünde, Compound'un DeFi ekosistemindeki öncü pozisyonu sayesinde token hızla değer kazandı. Topluluk, Compound'a varlık eklemenin ve/veya bunlara karşılık olarak borç almanın, dağıtılan ek $COMP nedeniyle kayda değer faiz oranlarıyla (bazı noktalarda %100 YFG'ye varan) sonuçlandığının farkına hızla vardı.

Dolayısıyla yerel platform token'ları kazanmak için bir protokolü kullanma  "yield farming" olarak bilinmektedir.

Compound'da neler oldu?

Yield farming, Compund'a bir sermaye akını başlattı. Haziran ortasında bir hafta içinde yaklaşık yarım milyar  ABD doları Compound'a eklenerek kilitli toplam değeri (TVL) 100 milyon ABD dolarından 1,7 milyar ABD dolarına ulaşan bir zirve noktasına taşıdı. $COMP benzer şekilde takasa 80 $ civarında açıldı ve kısa sürede 300 $'ın üzerine çıktı.

Compound toplam kilitli değerin (TVL) USDC, ETH, DAI ve diğerleriyle karşılaştırması
Coinbase ve diğer takas platformlarının $COMP takasını eklemesinin ardından fiyatta yaşanan yükselişi gösteren, 15 Haziran - 15 Temmuz 2020 arası $COMP fiyat ve hacim grafiği.

Ancak tüm göstergeler gerçekleri tam olarak aktarmamaktadır. Compound ile sermayenizi tekrar eden bir şekilde yatırmanız ve kazancınızı katlamanız mümkün. Bu şöyle oluyor:

  1. Compound'a teminat olarak 100 USDC eklenir (bu işlem faiz + $COMP kazandırır)

  2. 100 USDC teminatınıza karşılık 70 DAI ödünç alınır (faiz ödenir, ama $COMP kazanılır)

  3. 70 DAI, 70 USDC ile takas edilir (bonus: bir DEX'te)

  4. 1. Adım tekrarlanır

DeFi oluşturulabilirlik özelliği, buna yeni bir boyut kazandırır. Kazancınızı farklı protokollerde biriktirmeniz de mümkündür. Örneğin DAI'yi Compound'a kilitleyebilir ve compound-DAI token'larınızı ek yield farming için Balancer'a yatırabilirsiniz.

Popüler DeFi izleyicisi defipulse.com bu etkileri hesaplamak üzere, rapor edilen TVL üzerinde birtakım düzeltmeler yapıyor. 23 Temmuz 2020 itibarıyla Compound'un TVL'si 550 milyon ABD doları olarak bildirilmektedir.

Yield farming'in de riskleri vardır

Verimli işleyen piyasalarda artan kazanç, artan riski yansıtır. DeFi günümüzde büyük oranda verimli işleyen bir piyasa olmasa da, aşırı yüksek DeFi kazançları gene de ek riskin göstergesidir:

  • Akıllı Sözleşme riski: Akıllı sözleşmeler istismarlara açıktır. Sadece bu sene bunun birçok örneğini yaşadık (bZx, Curve, lendf.me). DeFi'nin yükselişi, değeri milyonları bulan tutarların henüz gelişme aşamasında olan protokollere akmasına neden oldu. Bu da saldırganların açık bulma iştahını kabarttı.

  • Sistem tasarımı riski: Birçok protokol gelişme aşamasındadır ve vadedilen ödüller manipülasyona uğrayabilir. (Örn. FTX'in basit bir hata nedeniyle kazancın %50'sinden fazlasını alabildiği Balancer)

  • Likidasyon riski: Verilen teminat dalgalanabilir. Ayrıca piyasada yaşanan dalgalanmalarda borç pozisyonları, gerekenden az teminat gösterilmiş duruma düşebilir. Likidasyon mekanizmaları verimli olmayabilir ve daha fazla kayba yol açabilir.

  • Balon riski: Temeldeki ağ token'larının ($COMP gibi) fiyat dinamikleri birbirlerini yansıtır; çünkü gelecekteki beklenen değer, kullanımdan etkilenirken ve kullanım da gelecekteki beklenen değer tarafından teşvik edilir.

Genel olarak, büyük sermayelere sahip DeFi protokolleri istismarcıların iştahını kabartır. Sadece bir hafta içinde Balancer protokolü, bir takas platformu tarafından oyuna getirildi, protokol kurallarını değiştirdi, hacklendi ve token fiyatının 3 katına çıktığını gördü! Kimi bakımlardan DeFi hâlâ Vahşi Batı gibidir. Kendinizi kollayın!

Satışa dönük etkiler: Daha geniş manada DeFi ekosistemine bir bakış

DEX Hacmi patlama yaparak Merkezî Takas Platformlarının hacimleriyle rekabet etmeye başladı

DEX hacmi geçen ay hızla yükselerek bazı merkezî takas platformlarıyla rekabet etmeye başladı.

Bu, yield farming'in doğrudan bir sonucudur. Zira tekrarlayan bir şekilde borç alma ve borç verme işlemleri, iki farklı ERC-20 token'ının değiş tokuş edilmesini gerektirir. Stabil kriptolar, en çok tercih edilen varlıktır (yukarıdaki örnekteki gibi). Bu da Curve'ün (stabil kriptolara özel bir DEX) üstünlük kazanmasını sağladı.

Dex hacmi güçlü büyümeyi sürdürdü: Uniswap (ERC-20) ve Curve (stabil kripto) başı çekiyor, ama yield farming mekanizmaları Balancer, Kyber ve diğerlerinin hacmini artırdı.
DEX hacmi pazar payları: Uniswap: Curve %42,4; Balancer %17,1; dYdX %9,8; 0x %7; Kyber %9, diğer %12,1

DEX'ler de, 2017'nin başlarında popüler takas platformlarının ortaya çıkmasına yol açan benzer ve doğrulanmış bir büyüme stratejisi izliyor: diğer takas platformlarında yer almayan token'ların / varlıkların uzun kuyruklarına erişim. Bu durumda DEX'ler, tüm DeFi token'ları ve projeleri için likidite sağlar. Token oluşturma, muhtemelen merkezî takas platformlarının onları ekleme hızını geride bırakarak DEX'leri yeni çıkan varlıklar ve daha küçük varlıkların uzun kuyruğu için doğal bir oyun alanı hâline getirecek.

Hayden Adams'ın tweeti @haydenzadams "Merkezsiz finans, varlıkların uzun kuyruğuna hükmedecek"

Son 7 günde toplam DEX hacmi 1 milyar ABD dolarını aşarak 2019'daki toplam DEX hacminin 3 katından daha yüksek bir seviyeye ulaştı! DEX'ler daha önce hiç görülmemiş olan yüksek hacimlere ulaşıyor. Daha fazla bilgi için DEX'ler ve gelecekteki potansiyelleri hakkındaki eski bir Around the Block analizimize bakın.

DeFi stabil kriptoları ikinci çeyrekte güçlü bir büyüme gösterdi

DeFi içinde kullanılan stabil kriptolar (başta Dai ve USDC olmak üzere), likidasyon riskini önleyen düşük dalgalanmaları sayesinde tercih edilen yield farming varlıkları olarak ikinci çeyrekte rekor büyüme kaydetti. Hem USDC hem de Dai piyasa değerleri, $COMP'un piyasaya sürülmesinden bu yana sırasıyla 700 milyon ABD dolarından 1,1 milyar ABD dolarına ve 100 milyon ABD dolarından 150 milyon ABD dolarına çıkarak %50'nin üzerinde büyüme kaydetti.

Stabil kripto piyasa değeri: USDC, $COMP'un piyasaya sürülmesinin ardından %50'nin üzerinde büyüyerek 1,1 milyar ABD dolarına ulaştı

Tüm ETH token'larının piyasa değeri ETH'yi geçti

Tüm ETH token'larının piyasa değeri, geçtiğimiz günlerde ETH'nin piyasa değerini aştı. Yükselişin ardındaki güç çoğunlukla birkaç varlıkla (LINK ve CRO) sınırlı olsa da bu, ETH ekosisteminin değer bakımından temel yerel varlığından daha hızlı büyüdüğünü gösteren ilgi çekici bir gelişmedir.

Şişman protokol tezine inanıyorsanız bu, ETH'nin değerinin gerekenden düşük olduğunu gösteriyor olabilir. Çünkü kullanım katmanındaki büyüme, nihai olarak temel katmana yansıyacaktır. Bu teze inanmıyorsanız bu durum, Ethereum'un uzun vadeli güvenlik modeli etrafında soru işaretleri yaratabilir. Çünkü bu modelde blok zincirinin üzerine inşa edilen varlıklardan değer elde etmek için Ethereum'a saldırmak ekonomik olarak rasyonel olabilir.

Ethereum piyasa değeri ve Toplam ERC-20 piyasa değeri: DeFi'deki yükseliş, ERC-20'nin piyasa değerinin ETH'yi ilk kez geçmesiyle sonuçlandı. Ethereum artık token'lar aracılığıyla yerel ETH değerinden daha yüksek bir değer elde ediyor

Ethereum'un Dönem Dönem Tıkanıklıklar Yaşaması Ölçeklendirme Zorluklarını Öne Çıkarıyor

Tahmin edilebileceği gibi DeFi aktivitesi, günümüzde 40 ve 70 Gwei arasında değişiklik gösteren ortalama gas fiyatlarında bir yükselişe neden oldu. Tek bir ETH transferinin maliyeti yaklaşık 0,35 $'dır. Ama bir DEX'te varlık değiş tokuş etmek veya birden çok yield-farming pozisyonuna girip çıkmak gibi daha karmaşık işlemler, ciddi manada daha pahalı olabilir (ara sıra işlem başına bu maliyet 10 $'ı aşmaktadır).

Yüksek gas ücretleri, DeFi'ye erişimi yalnızca yeterli düzeyde sermayeye sahip olan yatırımcılarla kısıtladığı için protokole sinsice zarar verir. Yield farming pozisyonlarına girip çıkmanın maliyeti 10 $ olduğunda, sınırlı bakiyeye sahip kullanıcılardan oluşan alt küme bu olanaktan mahrum kalır.

Yüksek gas ücretleri, ölçeklendirme zorluklarının doğrudan bir sonucudur. Günümüzde hâlâ ağır ilerliyor olsa da, ETH 2.0 ve Katman 2 çözümleri konusunda gösterilen çabalar önemli gelişmeler kaydetmektedir. Ama bu çabaların nasıl sonuçlanacağını bekleyip görmemiz gerekiyor.

Ethereum ortalama gas fiyatı (Gwei): Mevcut (Temmuz 2020) gas ücretleri 2017 ICO çılgınlığından bu yana görülmemiş seviyelerde.

Diğer DeFi projeleri hızla yükseliyor

  • Wrapped BTC Projeleri: Wrapped BTC projeleri, Bitcoin blok zincirinde BTC ile 1:1 oranıyla değiştirilebilen bir Ethereum ETC-20 token'ı oluşturur. Böylelikle BTC ile ETH zincirlerini birleştirerek BTC'nin bilançosunu DeFi'ye taşır. Kullanıcıların yield farming için daha fazla sermaye arayışına çıkmasıyla bu projeler ciddi manada yükseliş gösterdi. BitGo’nun wBTC ve Ren’in rBTC token'ları, kendilerine kilitlenen yaklaşık 140 milyon ABD doları değerinde BTC ile kayda değer biçimde öne çıkıyor (130 milyon ABD doları ile wBTC açık ara liderdir).

  • Balancer: Uniswap'e benzer bir likidite sağlayıcısı ve DEX olan Balancer, bir yield farming yönetişim token'ını piyasaya sürerek hızlı bir büyüme temposuyla 200 milyon ABD dolarlık TVL düzeyini aştı.

  • Aave: Compound'a benzer bir borç alma / borç verme protokolüdür. Ama ek flaş kredi olanaklarına, yerel $LEND yönetişim token'ına ve farklılık yaratan kredi ürünlerine sahiptir. $LEND'in değeri, $COMP'un hızlı yükselişinin ardından kayda değer biçimde arttı ve Aave'nin TVL düzeyi benzer şekilde 450 milyon ABD dolarının üzerine fırladı.

  • Synthetix: Ethereum üzerinde çalışan, benzer yield-farming mekanizmalarına sahip sentetik bir varlık protokolü olan Synthetix de inanılmaz bir yükseliş gösterdi. Sentetik dolar sUSD token'ları, stabil kripto patlamasıyla birlikte büyük bir hacme kavuştu.

  • yEarn Finance: Yatırdığınız paraları en yüksek kazanç getiren protokollere paylaştıran bir robo-danışmanın da dâhil olduğu bir DeFi ürünleri grubudur. Hafta sonu benzersiz özelliklere sahip bir yönetişim token'ı ($YFI) piyasaya sürdüler. Önceden bir sahibinin ve dışarıdan bir kaynağının olmaması, sabit bir arza sahip olması ve yield farming ile kazanılması gibi özellikleri bu token'ı benzersiz kılmaktadır. Piyasaya sürüldükten sonra token'a sermaye akını yaşandı ve kazançlar %1.000 YBF'ye kadar çıktı.

  • Altyapı: Kripto paralar ve DeFi Dapp'ler arasındaki kâhin köprüsü olmayı amaçlayan Chainlink, 8 $'ın üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve piyasa değeri bakımından ilk 10'u zorlamaya başladı. Yield farming pozisyonlarını kolayca yönetmeye yönelik basit bir platform olan InstaDapp, neredeyse 200 milyon ABD doları tutarında TVL'ye ulaştı.

  • Diğerleri: Ampleforth'un benzersiz "korelasyonsuz token'ı" büyük bir yükseliş gösterdi; UMA, açık pozisyonlara olanak tanımak için bir sentetik COMP token'ını (yCOMP) ve sabit faizli krediler için bir yield dollar'ı piyasaya sürdü; mStable stabil kripto protokolü standardı için bir token satışı gerçekleştiriyor; bZx yönetişim token'ını uniswap'te sunarak sahneye çıktı.

Çıkarımlar: Bu aktivite gerçek mi?

Etkileyici tüm göstergelere, varlık değerlemelerindeki artışa ve kilitli değerdeki astronomik büyümeye rağmen bu olanlar gerçek bir aktiviteye işaret ediyor mu?

Varlıkların tekrarlayan bir şekilde yatırıldığı veya diğer protokollerde biriktirildiği durumlarda kilitli değer üzerinde manipülasyon yapılabileceğini daha önce belirtmiştik. Bu durum şüphesiz bazı tuhaf sonuçlara yol açmaktadır. Compound'un DAI muhasebesini ele alalım. Compound'ın DAI arz miktarı, var olan DAI miktarından fazla gösterilmektedir! Bu, yalnızca aynı DAI'nin arz edilmesi, borç alınması ve tekrarlayan bir döngüde yeniden arz edilmesi ile mümkün olabilir.

Compound DAI arzına ilişkin rakamlar: Toplam arz: 674,07 milyon; Toplam borç alma: 632,45 milyon Arz YFG: %6,05, Borç Alma YFG: % 6,81

Peki TVL'yi itibari değeriyle ele alamıyorsak DeFi'ye erişen kullanıcı sayısı hakkında neler söyleyebiliriz?

Sayılar, ana akım takas platformlarının (35 milyondan fazla hesaba sahip Coinbase gibi) gördüğü ilgiyle karşılaştırıldığında düşüktür. Ancak DeFi eğilimi, gene de yılbaşından bu yana %100'ün üzerinde güçlü bir büyüme göstermiştir. DeFi'de "hesapların" olmadığını, yalnızca benzersiz adreslerin olduğunu unutmayın. Yani rakamlara ihtiyatla yaklaşmakta fayda var.

Zaman içinde DeFi kullanıcıları (Ocak 2018-Temmuz 2020): Merkezi hizmetlerle karşılaştırıldığında hâlâ düşüktür. $COMP'un kullanıma sunulmasından bu yana %30 büyüme, yaklaşık 60 bin yeni kullanıcı

DeFi fenomeninin, kendinden emanetli cüzdanlar dünyasını avucunun içi gibi bilen ve DeFi'nin içerdiği riskleri ve fırsatları anlayan tecrübeli kripto kullanıcılarıyla sınırlı olduğu oldukça nettir.

Gene de göstergeler görmezden gelinemez. Tekrarlayan kazanç mekanizmaları bile hesaba katıldığında, tüm DeFi ürünleri genelindeki 3 milyar ABD dolarlık TVL'ye karşı bir argüman sunmak zordur. DeFi'ye duyulan ilgi ve DeFi kullanımı, açık bir şekilde yukarı yönlü bir eğilim göstermektedir ve günümüzde DeFi, kripto dünyasında öne çıkan bir konudur.

Değerlemeler ve getiriler sürdürülebilir mi?

Bir adım geriden baktığımızda açık bir döngü görebiliyoruz:

  1. Protokoller yield-farming yönetişim token'ları ekler

  2. Toplam Kilitli Değer (TVL), kullanıcılar yönetişim token'larını kullandıkça artar

  3. Yönetişim token'ı değerlemeleri, hızla yükselen TVL ve diğer göstergelerin etkisiyle artar

  4. Yield farming teşvikleri artar ve 2. adım tekrar edilir

Böylesi döngüler, genelde temellerinden kopmuş değerlemelerin bir göstergesidir.

Ancak kripto paralar, büyümelerini tarihî olarak bu şekilde gerçekleştirmiştir. Aşırı büyük finansal teşvikler, kullanıcı farkındalığını artırır ve insanlar katılmak için tüm engelleri aşar. Zamanla katılımlar daha yumuşak, gelir modelleri daha incelikli hâle gelir ve ürünler daha kullanıcı dostu olur.

Yani bu olanlar, 2013'te Bitcoin'de yaşananlara benziyor. O zamanlar, yalnızca seçkin bir azınlık Bitcoin edinebildi, ama fiyat hareketlerinin etkisiyle farkındalık ve büyüme arttı. Destinasyonlar biraz baştan savmaydı (Mt. Gox), ama zamanla çok daha iyi hâle geldi.

Günümüzde DeFi getirileri, benzer bir farkındalık seviyesi yaratsa da yalnızca kripto tecrübesi olanlar bundan yararlanmak üzere engelleri bir bir aşmaktadır. Rakamlarda biraz belirsizlik olsa da, eğilime itiraz etmek zor. Ürünler ve deneyim ise zamanla daha iyi duruma gelecektir.

Gelişen kripto ekonomisinde yerinizi almak için bugün Coinbase'e kaydolun.

Nokta atışı: Dikkate değer haberler hakkında yorumlar

Bağlantılar

Coinbase haberleri

Kripto sektöründen haberler

Kurumsal kripto haberleri

Gelişen kripto işletmelerinden haberler

Bu web sitesinde ifade edilen görüşler, Coinbase ile ilişkili olabilecek yazarların kendi görüşleridir. Bu kişiler Coinbase'in bakış açılarını, görüşlerini ve pozisyonlarını temsil etmez. Bilgiler sadece genel eğitim amaçlıdır ve finansal ürünlerle ilgili yatırım tavsiyesi veya herhangi bir başka tavsiye niteliğinde değildir. Coinbase, bu internet sitesindeki herhangi bir bilginin doğruluğu, bütünlüğü, güncelliği, uygunluğu veya geçerliliği konusunda herhangi bir beyanda bulunmamaktadır ve bu bilgilerdeki herhangi bir hata, eksiklik veya gecikmeden ve bu bilgilerin görüntülenmesinden veya kullanımından kaynaklanan herhangi bir zarar, kayıp veya hasardan sorumlu olmayacaktır. Aksi belirtilmediği sürece burada sunulan tüm görseller Coinbase'e ve tüm ticari markalar kendi sahiplerine aittir.

Bu web sitesi, yalnızca bilgi amaçlı olarak üçüncü taraf internet sitelerine veya diğer içeriklere bağlantılar içerir (“Üçüncü Taraf Siteler”). Üçüncü Taraf Siteler, Coinbase, Inc. veya iştiraklerinin (“Coinbase”) kontrolü altında değildir ve Coinbase bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla Üçüncü Taraf Sitelerde yer alan herhangi bir bağlantı, değişiklik veya güncelleme gibi içeriklerden sorumlu değildir. Coinbase herhangi bir Üçüncü Taraf Sitesinden alınan web yayınlarından veya diğer aktarımlardan sorumlu değildir. Coinbase bu bağlantıları size yalnızca kolaylık sağlamak amacıyla sunar ve herhangi bir bağlantının burada bulunması, ilgili sitenin Coinbase tarafından desteklendiği, onaylandığı veya önerildiği ya da Coinbase'in bu siteleri işletenlerle ilişkili olduğu anlamına gelmez.

Sadece birkaç dakikada Bitcoin satın alın

Kişilerin ve işletmelerin kripto para satın almak, satmak ve yönetmek için en çok güvendikleri yer biziz.

Uygulamayı İndirin

Google Play uygulama mağazas�ıApple uygulama mağazası
© 2024 Coinbase
BlogTwitterFacebook